Tijdgeest: talkshows of gesprekken?
Column Notenkraker'We gaan het helemaal anders doen, want dit is niet meer van deze tijd'
Wie kent die uitdrukking niet? Meestal wordt ze gebruikt wanneer iemand meent 'het licht te hebben gezien' en de huidige tijdgeest achter zich wil laten. Een vlucht naar voren maakt, een nieuwe droom creëert of zich in een avontuur stort.
Met als rechtvaardiging: "want dit of dat is niet meer van deze tijd". Zonder daarbij te vertellen wat daar mee bedoeld wordt. Iedereen kent wel voorbeelden van regels, tradities, normen en waarden die gedumpt worden met als enige reden: 'niet meer van deze tijd'.
Het verhaal van het kind dat met het badwater wordt weggegooid, zelfs als het om tijdloze dingen gaat. Voorbeelden? Op huis-, tuin- en keukenniveau: je warmer kleden als het koud is in plaats van de thermostaat hoger zetten, elkaar gedag zeggen en beleefd zijn naar elkaar, ouderen helpen en een praatje maken, minder gehaast zijn, anderen geen overlast bezorgen, beseffen dat tegenover rechten ook plichten staan.
Hoe kom ik hier nu eigenlijk op? Door één zinnetje op een bordje aan de muur in een café:
"Geen Wifi want hier praten we met elkaar"
Knap bedacht, want dat is precies wat we kwijt zijn in publieke ruimtes. Het normale menselijke gesprek voeren. Maar ook in de politiek of thuis op tv. Veelzeggend vond ik dan ook deze week die ontluisterende foto van onze volksvertegenwoordigers in de Tweede Kamer die allemaal met hun telefoon bezig waren tijdens een serieus debat in ons parlement.
Zonder te luisteren wat de ander te zeggen had, alleen maar in zichzelf gekeerd en gretig zoekend naar reacties op sociale media of ze 'gescoord' hebben in het nieuws. De verbijstering op de gezichten van de kiezers op die publieke tribune sprak boekdelen: werkt onze volksvertegenwoordiging zo?
Het echte gesprek tussen mensen als teken van beschaving wordt niet meer gevoerd. De (sociale) media hebben het gesprek overgenomen. Welkom in het land van de mediacratie in plaats van de democratie. Dus niet verbaasd zijn dat het vertrouwen in de volksvertegenwoordiging in rap tempo afneemt.
De media dus, dat zijn de boosdoeners zeggen velen. Daar draait het vooral om 'emotie tv' waarbij met tranentrekkende beelden en vragen mensen gemanipuleerd aan het janken worden gebracht. Dat scoort namelijk in de kijkcijfers.
Ja, u leest het goed kijkcijfers en geen luistercijfers! Dat zegt genoeg, of het nu om een publieke of commerciële omroep gaat.
Neem de talkshows, alleen die Engelse naam al. Waarom moet een gesprek een show worden? Omdat het een praatje voor de show moet worden, een kwebbelshow als van vermaak. Maar vooral geen gesprek want dan haakt de tv kijker af.
Op de bank thuis is het stil. Er wordt niet met elkaar gesproken want dat stoort. Alleen de tv is aan het woord. De vrouw kijkt uit verveling naar kleding, sieraden en kapsel van de mensen op het tv scherm, de man slaapt al. Weer een dag zonder gesprek.
Het wordt tijd voor een bordje: "Geen tv want hier praten we met elkaar"
