Afbeelding

Miljoenennota, feestbegroting met gaten?

Column

Gouden Koets opgepoetst, mooie uniformen uit de kast, paarden goed getraind op het strand, jacquet gehuurd door ministers en hoeden of mutsen op de hoofden van de vrouwelijke Leden van de Staten-Generaal om vooral op te vallen. Men is er klaar voor: Prinsjesdag.

De regering presenteert de rijksbegroting aan de Staten-Generaal, de leden van de Eerste en Tweede Kamer. In de Troonrede maakt de Koning het beleid bekend voor het komend parlementaire jaar 2018 - 2019. Na het 'Leve de Koning", "Hoera, Hoera, Hoera" wordt de Koning weer uitgeleide gedaan. Het parlementaire jaar is weer geopend.

In de begrotingen van de afzonderlijke ministeries is meer precies het beleid terug te vinden en welke inkomsten en uitgaven daarmee gemoeid zijn. Dat zou nieuws moeten zijn, maar steeds lekt voortijdig van alles uit. Bijvoorbeeld dat de economie komend jaar met 2.6 % groeit, de koopkracht voor bijna iedereen met gemiddeld 1,5% stijgt en het werkloosheidspercentage het laagst is in bijna 20 jaar. Alleen maar goed nieuws waar de burger vrolijk van wordt. Een feestbegroting in het zicht van belangrijke verkiezingen, voorjaar 2019. Niettemin wordt er wel gewaarschuwd dat Brexit en internationale handelsoorlogen deze feestbegroting kunnen bederven. "Niettemin", een woord waarmee je in een klap jezelf vooraf kunt indekken wanneer de feiten achteraf toch anders blijken te liggen. In feite betekent dit dat deze feestbegroting meer op voorspellingen en verwachtingen dan op feiten is gebouwd. Wie de werkelijkheid achter de begrotingscijfers wil zien hoeft geen gaten te schieten in deze rijksbegroting. Die zitten er al, bijvoorbeeld: de schuldenberg hoger dan ooit, de onbekende kosten van de energietransitie en personeelstekort in allerlei sectoren zoals politie, onderwijs, zorg en bouw. De uitvoerbaarheid van kabinetsplannen in deze sectoren staat daarmee behoorlijk onder druk. Dat is de werkelijkheid. Neem bijvoorbeeld politie, openbare orde en veiligheid. Uit een brandbrief van de rechterlijke macht aan het Kabinet, maar ook uit een rapport van onderzoekers bij de Politieacademie blijkt overduidelijk dat het aan alle kanten piept en kraakt in die sectoren. Zelfs zo dat de democratische rechtsstaat in gevaar kan komen. Voorbeeld?

Begin september verscheen het rapport "Nederland en synthetische drugs in de afgelopen 50 jaar". Als u wilt weten waar een "klein land groot in kan zijn" (ook de subtitel) moet u dat rapport eens lezen. Het beschrijft de onthutsende praktijk in de Nederlandse samenleving van illegale productie, handel en export van synthetische drugs als xtc en amfetamine waarmee jaarlijkse omzet van bijna 20 miljard euro wordt gerealiseerd voor binnenlands gebruik en vooral de export. Dus aan de illegale economie wordt toegevoegd zonder dat daar belasting over geheven wordt.

Om u een idee te geven: 20 miljard euro is evenveel als het budget dat de ministeries van Veiligheid & Justitie én defensie samen jaarlijks te besteden hebben! Andere conclusie: gebruik van illegale harddrugs (vooral xtc) in de 'dance cultuur' wordt als normaal beschouwd. De vraag naar illegale drugs blijft dus groeien. Dus het aanbod ook. Een schaduw economie met een omzet even groot als die van twee ministeries. Een zwart gat in de feestbegroting van de rijksoverheid, op Prinsjesdag gepresenteerd.

Uit de krant