Schuitje varen, theetje drinken in Hillegom

Aphrodite is in de Griekse mythologie de godin van onder andere de liefde en sommigen beschouwen haar als de godin van het evenwicht. Een toepasselijke naam daarom voor een 30 meter lange en 7 meter brede tweemaster. Het van 17 zeilen voorziene schip bevaart alle Europese wateren en de Oostzee. Niet zomaar een schuitje dus. Op Hemelvaartsdag voer zij door de Ringvaart en was zodoende te bewonderen door de oeverbewoners.

De 60 kilometer lange Ringvaart is ontstaan om het droogleggen van het Haarlemmermeer te faciliteren, waarover de overheid al in de zeventiende eeuw sprak. Koning Willem I gaf in 1839 toestemming om het meer droog te pompen. Op Hillegoms grondgebied werd hiermee het startsein gegeven voor het droogmaken van dit grote meer, waaruit de Haarlemmermeerpolder ontstond. Tijdens een plechtige bijeenkomst op 5 mei 1840 werd achter de buitenplaats Treslong “de eerste spade gezet” voor het graven van de Ringvaart om het Haarlemmermeer. Duizenden arbeidskrachten groeven de ringvaart uit en dit duurde tot 1845. In 1848 was de ringdijk voltooid en kon gestart worden met het droogmaken van het Haarlemmermeer; in 1852 viel het meer droog.

Aan het begin van de twintigste eeuw werd de vaart overbrugd door negen bruggen waaronder de Hillegommerbrug bij Beinsdorp; vanaf 1886 was dat een draaibrug en sinds 1961 is dat de ophaalbrug waar menige dorpsgenoot op scheldt op weg van of naar Beinsdorp, omdat het soms lijkt alsof de brug voor elk aankomend bootje opengaat.

De Hillegommerbeek mondt uit in de Ringvaart en deze waterweg heeft door de eeuwen heen een belangrijke rol vervuld in het transportdorp Hillegom. Vanuit het oosten hadden schepen vanaf het Haarlemmermeer rechtstreeks toegang tot Leiden, Haarlem en Amsterdam. Daarnaast kon aan de westkant gevaren worden via de Leidsevaart, richting Haarlem en Leiden. Na 1900 ontstond in Hillegom door de zich snel ontwikkelende bloembollenteelt, -handel en –export een steeds grotere vraag naar vervoer van goederen en dat is de reden dat zich in Hillegom veel transportbedrijven vestigden. Van oudsher was de Haven het middelpunt van transport. Vele schepen werden er geladen en gelost: de kades van de Haven waren volgestapeld met kisten die per schip naar de havens van Amsterdam en Rotterdam werden vervoerd. De N.V. Betonfabriek De Ringvaart, opgericht in 1934, had een eigen haven.

In 1921 is haaks op de Haven een nieuwe haven gegraven, die in de jaren zeventig weer is gedempt. Hier komen tegenwoordig de steigers van de waterwoningen aan Hofzicht op uit.

Niet alleen Sinterklaas komt via de Hillegommerbeek in ons dorp aan. Ook spelevarende dorpsgenoten en dagjesmensen in sloepjes weten de aanlegsteiger – formeel de passantenhaven - van de Hoftuin te vinden, want het water maakt deel uit van het Sloepennetwerk. Vandaar is het slechts een paar stappen tot een versnapering; nu de terrassen weer open zijn hoeft het alleen nog maar mooi weer te worden om over het water de heerlijkheden van Hillegom te bereiken.

Ook de vrijwilligers van Stichting Vrienden van Oud Hillegom zien reikhalzend uit naar het moment waarop wij weer kunnen starten met het gedeeltelijk openstellen van ons clubhuis. Daar kunt u dan genieten van nog meer historische foto’s zoals bij deze column. Hopelijk tot snel ziens op Kwekerij Veelzorg!

Jacolien van der Valk, Stichting Vrienden van Oud Hillegom

Email: SVvOH.pr@gmail.com