Het Oranje Nassau kwartetspel.
Het Oranje Nassau kwartetspel. Foto:Jacolien van der Valk

Koningsdag 2021 in Hillegom: Je maintiendrai!

Column Sporen van Vroeger

Stichting Vrienden van Oud Hillegom mag zich verheugen in de belangstelling van (oud-)Hillegommers die allerlei spulletjes over de geschiedenis van Hillegom willen laten bewaren voor het nageslacht. Deze aanwinsten voor ons archief worden door onze vrijwilligers keurig ingeschreven. Ook worden alle schenkingen gefotografeerd omdat de Vrienden bezig zijn met de digitalisering van het archief en dat betekent dat alles wat zich in de schatkamer bevindt, op de gevoelige plaat wordt vastgelegd.

Het fotograferen heeft momenteel een gedwongen pauze vanwege de coronasluiting van het Vrienden-onderkomen op Kwekerij Veelzorg. We hopen dat snel weer te kunnen hervatten want het is een hele klus: 30 jaar schenkingen betekent een groot aantal voorwerpen. We kijken daarom ook kritisch naar wat wel of niet in een oud-Hillegoms archief thuishoort. Een speciale plek in de schenkingen zijn voorwerpen die te maken hebben met ons Koningshuis.

Over het algemeen zijn dat geen Hillegomse voorwerpen, maar als het oude voorwerpen betreft dan willen de Vrienden daar toch graag een uitzondering voor maken. Zo werden we verblijd met een Oranje-Nassau kwartetspel; duidelijk oud en veel gebruikt. Met het spelen van zo’n spel krijg je meteen een geschiedenisles over het huis Oranje-Nassau. Het spelletje kwartet wordt volgens Wikipedia gezien als een oud-Nederlands spel, dat overigens in het Engels ‘Happy families’ heet. Bijna iedereen heeft als kind (en later als ouders of grootouders) het kwartetspel gespeeld en er zijn dan ook heel veel soorten spellen, bestaande uit 8 tot 20 kwartetten per spel. Er is overigens ook een Hillegom-huismussen kwartetspel, uitgegeven door en verkocht bij The ReadShop Hillegom. Nu hebben de meeste schenkingen over het Koningshuis geen link met Hillegom, maar met het Koningshuis zelf zijn toch wel wat links met ons dorp te vinden, bijvoorbeeld het bezoek van Koningin Beatrix en wie herinnert zich niet de komst van de kersverse Koningin Máxima in het voorjaar van 2013 om het Fioretticollege feestelijk te openen? Voormalig adjunct-directeur Frank Out uitte de legendarische woorden “We vroegen om een prinses en kregen een koningin!”

Ook in 1814 werd Hillegom al door Koning Willem I bezocht. Hierover schreef Jan Zeilemaker een artikel in “Hangkouserieën” 62 van oktober 2013. Dit artikel is als bijlage bij deze column te lezen op de website van de Vrienden.
Koning Willem I was tevens Prins van Oranje, een titel die hij overerfde van Willem van Oranje die de titel in 1544 erfde van zijn neef René van Chalon, plus het soevereine en in naam onafhankelijke vorstendom Orange (Oranje). René was de eerste Nassau die zich prins van Oranje mocht noemen en door bezit van dit prinsdom een soevereine vorst was. Het vorstendom Orange is een klein voormalig vorstendom in de Provence, een streek in het zuidoosten van Frankrijk. Ook de Nederlandse wapenspreuk ‘Je maintiendrai!’ (‘Ik zal handhaven’) heeft zijn origine in Orange.

Koningsdag 2021 wordt net als in 2020 een versoberde aangelegenheid. Er is veel online mogelijk, want het Oranjecomité Hillegom heeft allerlei leuke activiteiten georganiseerd. En we kunnen altijd nog in ons eigen huishouden een spelletje kwartet spelen. Zodra het weer kan, halen we alle leuke activiteiten met rente in en tot zolang roepen we: je maintiendrai!

Jacolien van der Valk, Stichting Vrienden van Oud Hillegom, e-mail: SVvOH.pr@gmail.com

Uit de krant